بررسی رویکردهای ترجمه در کتیبه های ایران باستان

قدیمی ترین آثار مکتوبترجمه شده به زبان فارسی متعلّق به دوره هخامنشی می باشد .متون تاریخی از اهمیّت بسزایی در زمینه ی ترجمه برخوردارند، زیرا اطّلاعات ارزشمندی از گذشتگان را در اختیار ما قرار می دهند و ما را با فرهنگ و سنن اجدادمان بیشتر آشنا می سازند. در زمینه ی ترجمه ی کتیبه های ایران باستان پژوهش های اندکی صورت گرفته، تنها در برخی مقالات و آثار به صورت پراکنده به آن اشاره شده است. در این پژوهش به رویکردهای متفاوت در ترجمه های عیلامی و بابلی کتیبه ها با توجه به نظریه ی وِنوتی و لفور پرداخته شده است. از نظر وِنوتی در ترجمه ی متون متفاوت دو روش ترجمه توسّط مترجمان به کار گرفته می شود که بیگانه سازی و بومی سازی نام دارد و از دیدگاه لفور اید ئولوژی و فرهنگ مترجم و جامعه اش در نحوه ی ترجمه تاثیرگذار می باشد. برای این منظور نمونه های مختلف از کتیبه ها به همراه ترجمه های عیلامی و بابلیِ آن ها، مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به این بررسی، تصوّر می شود که مترجمان عیلامی بیشتر از رویکرد بیگانه سازی و مترجمان بابلی بیشتراز رویکرد بومی سازی در ترجمه های خود استفاده نموده اند